Biografieën

Gugten, Truus van der

Rasbestuurder (1970-2004), pleitbezorger, initiator en verbinder

Geertruida Wilhelmina van der Gugten werd geboren op 26 december 1942 te Rijnsburg. De interesse voor gymnastiek kreeg Truus al op jonge leeftijd van huis uit mee. Ze deed gymnasium B aan het Christelijk Lyceum W.A. Visser ’t Hooft in Leiden. Daarna (1962) volgde ze de opleiding tot lerares Lichamelijke Opvoeding aan de Academie voor Lichamelijke Opvoeding in Den Haag , Eenmaal afgestudeerd in 1967 werkte Truus tot 1990 als lerares LO in het basis-, speciaal- en voortgezet onderwijs in Leiden en Eindhoven.

34 jaar bestuurlijke activiteiten
Van 1968 tot 1975 was Van der Gugten actief als bestuurslid van de afdeling Leiden van de KVLO. Al in 1970 werd ze, op voordacht van deze afdeling, benoemd in het hoofdbestuur van de vakvereniging. Dit bleef ze doen - met een onderbreking van twee jaar - tot aan haar pensionering in 2004. Vanaf 1989 was ze, als secretaris, tevens lid van het Dagelijks Bestuur. In die 34 jaar als bestuurslid heeft van der Gugten zich - zowel binnen als buiten de vereniging - op diverse terreinen verdienstelijk gemaakt. Namens de KVLO zat ze in de Ontwikkelgroep Eindtermen Basisvorming Lichamelijke Opvoeding en in de Werkgroep OTO (Onderzoek Taakbelasting Onderwijs). Ook was ze voorzitter van het Platform LO en formuleerde ze de gedragscode voor docenten LO.

Eindredacteur vakblad De Lichamelijke Opvoeding en auteur van de Laatste Pagina
In de periode van1979 tot 1989 was Van der Gugten eindredacteur van het vakblad De Lichamelijke Opvoeding. Ze schreef hiervoor talrijke artikelen, waarbij haar bijzondere aandacht uitging naar professioneel gedrag van docenten, pedagogische integriteit en een veilig lesklimaat. In haar periode als secretaris van het Dagelijks Bestuur verzorgde ze de traditionele de laatste pagina van het blad. Dit werden er in totaal 274 en voor de ongeveer 10.000 abonnees werd het de best gelezen pagina. In de rubriek gaf Van der Gugten kort en duidelijk een overzicht van de laatste ontwikkelingen rondom het vakgebied, waaronder ook de politieke.

Zelfverdediging voor meisjes en jongens
Van der Gugten verbleef twee jaar (1977-1979) met haar man in de USA. Daar maakte ze kennis met zelfverdediging voor meisjes; een concept dat ze vervolgens naar Nederland bracht. In 1986 resulteerde dit in de oprichting van de landelijke Commissie Zelfverdediging voor Meisjes. De commissie coördineerde ze zelf. Tot 1995 was ze, samen met onder meer Bob Mirck , de drijvende kracht achter de nascholing van ruim 2.000 docenten en de implementatie op de scholen. In 1994 kwam de zelfverdediging voor jongens hier nog bij.

Secretaris KVLO en directeur Bureau
Gedurende vijftien jaar (1989-2004) was Van der Gugten hét aanspreekpunt en gezicht van de KVLO. In deze periode was ze zowel secretaris van de vakvereniging, als directeur van het bureau. Samen met voorzitter Oene Loopstra representeerde ze de KVLO in binnen- en buitenland. Ze was de bindende factor en motor die de KVLO deed uitgroeien van een vrijwillige naar een professionele vakorganisatie. Als secretaris kende Van der Gugten alle afdelingsbestuurders bij naam en onderhield ze op een informele en zorgvuldige manier de contacten, ook op het persoonlijke vlak. Ze voorzag iedereen van de noodzakelijke informatie en wist staf- en bureaumedewerkers te bewegen om vanuit een ‘wij-gevoel’ bij te dragen aan het belang van de Lichamelijke Opvoeding in Nederland.

Europese samenwerking
In 1990 werd de European Physical Education Association (EUPEA) opgericht. Van der Gugten zat samen met Loopstra tot 1994 in het Dagelijks Bestuur van EUPEA. In deze positie droeg droeg ze bij aan het in kaart brengen van de stand van zaken van de lichamelijke opvoeding in Europa (De Lichamelijke Opvoeding, 1997, 85e, nr. 12).

Erelid en koninklijk onderscheiden
Voor haar vele en bijzondere verdiensten ontving Van der Gugten bij haar afscheid van de KVLO op 11 december in 2004, uit handen van voorzitter Gert van Driel het erelidmaatschap van de KVLO. Op 21 juni 2000 drukte de Academie voor Lichamelijke Opvoeding Tilburg, ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan, de erkentelijkheid van het instituut voor het werk van Van der Gugten uit met het overhandigen van een bronzen legpenning (‘het hart van de opleiding’). Op 21 januari 2005 werd ze vanwege haar bestuurlijke inzet, voor de Lichamelijke Opvoeding in het algemeen en de zelfverdediging voor meisjes in het bijzonder, door erelid Jan Franssen, commissaris van de Koningin van Zuid-Holland, benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau.

Auteur: Baukje Zandstra

Truus van der Gugten (2019) over haar loopbaan bij de KVLO en de cursussen zelfverdediging voor meisjes (en jongens).
Truus van der Gugten, 15 jaar hét aanspreekpunt en het gezicht van de KVLO.

Truus van der Gugten

Acrobatische toeren met vader (onder) en zus (handstand) op een eiland in de Kagerplassen (1950).

Al jong interesse in gymnastiek

V.l.n.r. Truus van der Gugten, Oene Loopstra (voorzitter) en Harry Evers (juridisch medewerker).

Tijdens een borrel (1984)

Tijdens de jaarvergadering van de KVLO in 2002

Altijd aandachtig

Truus ontvangt bloemen van haar opvolgster, Baukje Zandstra.

Afscheid van de KVLO (2004)

Voorbeeld van de ‘traditionele’ laatste pagina.

‘De laatste pagina’

Truus en Roel tijdens de viering van de verjaardag van Oene Loopstra (Sonsbeek, 24-09-2011).

Met Roel Westerhof (2011)