Hilde Bax werd op 31 mei 1956 in Voorburg geboren en groeide op in Arnhem. Na het atheneum en de Christelijke Academie voor Lichamelijke Opvoeding (CALO) (1978) ging ze werken aan het Veenlanden College (VLC) in Mijdrecht en studeren aan de Interfaculteit Lichamelijke Opvoeding van de Vrije Universiteit (IFLO) in Amsterdam (1978). Ze studeerde in 1988 af aan de Faculteit Bewegingswetenschappen, inmiddels de nieuwe naam van de IFLO.
Bax was van 1988 tot aan haar pensionering in 2023 verbonden aan de ALO van de Hogeschool van Amsterdam.

Meer dan opleider alleen
Hilde Bax begon op de ALO als opleidingsdocent psychologie, filosofie en didactiek lichamelijke opvoeding. Ze initieerde en coördineerde de specialisatie watersport, die naderhand werd uitgebouwd tot de specialisatie sport, bewegen en vrije tijd. Daarnaast coördineerde ze de schoolstages en functioneerde ze als supervisor. Van 2000 tot 2006 was ze opleidingsmanager. Hilde Bax sloeg zeker ook buiten de ALO haar vleugels uit, als redacteur, vakontwikkelaar, publicist en onderzoeker. Ze was van 1980 tot 1984 bestuurslid van de Werkgroep Bewegingsonderwijs en lid van de redactie van ’t Web, het tijdschrift van de Werkgroep. In 1989 werd ze lid van de redactie(raad) van het vaktijdschrift/magazine Lichamelijke Opvoeding. Dat bleef ze, tot ze in 2016 toetrad tot het hoofdbestuur van de KVLO.

De lijst met publicaties van Bax mag er zijn. Ze schreef een groot aantal artikelen voor ’t Web en de Lichamelijke Opvoeding en samen met anderen onder meer de vakpublicaties Bewegingsonderwijs voor de Basisvorming (1994), Voorwaarden, Waardecommunicatie in de basisvorming, Bewegingsonderwijs (2000) en in het kader van de Tweede Fase de leerlingenboeken Tijd voor Bewegen (2000) en Time-out (2000). Met Anton van den Heuvel schreef ze Ethiek in beweging, over bewegen en ethiek in het onderwijs, de sport en de gezondheidssector.

Hilde Bax promoveerde in 2010 aan de Universiteit van Tilburg op De samenleving over de kwaliteit van bewegen & sport op school (Bax, 2010). In de aanloop van haar promotietraject was ze betrokken bij het onder auspiciën van het Mulier Instituut uitgevoerde onderzoeksprogramma ‘Kwaliteit van lichamelijke opvoeding’ (2002-2006). Samen met Marijke Slotboom (Fontys Sporthogeschool) deed ze onderzoek naar opvattingen van leerlingen, leraren en vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties over de kwaliteit van de lichamelijke opvoeding in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs.

In haar promotieonderzoek, met Paul De Knop als promotor en Harry Stegeman als copromotor, ging Bax door met haar zoektocht naar de kwaliteit van bewegen & sport op school. Het accent lag hier op de externe kwaliteit van het vak, dat wil zeggen op de perceptie van de samenleving (de landelijke overheid, het maatschappelijk middenveld en burgers).
In het onderzoek werden drie in elkaars verlengde liggende doelstellingengebieden onderscheiden: (1) inleiden in sport en bewegingssituaties, (2) bijdragen aan gezondheid en een actieve levensstijl en (3) bijdragen aan persoonlijke en sociale ontwikkeling. De resultaten van de diverse deelonderzoeken maken duidelijk dat de samenleving de vakoverstijgende doelen (2 en 3) benadrukt, terwijl de vakwereld vooral het intrinsieke belang van het leergebied (1) voor ogen heeft.
De vakwereld draagt in de ogen van Bax verantwoordelijkheid voor een actuele beeldvorming in de samenleving over bewegen & sport op school. Haar aanbeveling voor de vakwereld is daarom: houd rekening met de verwachtingen van de samenleving, speel in op de windrichting zonder de koers uit het oog te verliezen.

Professionalisering van de beroepsgroep
Hilde Bax was gedurende haar promotietraject als onderwijskundige en beleidsmedewerker verbonden aan de Koninklijke Vereniging voor Lichamelijke Opvoeding (KVLO) (2006-2010). Een belangrijk aandachtspunt was de professionalisering van de beroepsgroep. Bax werkte onder meer mee aan de ontwikkeling van een kwaliteitsregister voor leraren lichamelijke opvoeding. Ze was daarnaast als schrijver en kartrekker betrokken bij de actualisering van enkele versies van het beroepsprofiel.

Grote inzet en brede betrokkenheid
Hilde Bax was van veel markten thuis en zat nooit stil. Ze zocht haar uitdagingen na haar promotie vooral buiten de ALO. Ze was onder meer lid van het hoofdbestuur van de KVLO (2016 -2025), vicevoorzitter van het Jan Luiting Fonds (2018 – heden), lid van de veldadviescommissie van de CALO en lid van de toetscommissie voor de leergang vakbekwaam bewegingsonderwijs.
Maar ook buiten ‘het vak’ om liet ze van zich horen, onder meer als raadslid bij de gemeente Kaag en Braassem (2018 – heden) en als lid van de wedstrijdcommissie van haar golfvereniging. En verder bleef ze skiën, snowboarden, zeilen, schaatsen, golfen en tennissen. ‘Ik ben nooit bang geweest voor een burn-out, wel voor een ‘bore-out’, zei ze bij haar pensionering.

Literatuurverwijzingen

• Bax, H. (2010). De samenleving over de kwaliteit van bewegen & sport op school. Een spiegel voor de vakwereld. Zeist: Jan Luiting Fonds.
• Stegeman, H. (red.) (2007). Naar beter bewegingsonderwijs. Over de kwaliteit van sport en bewegen op school. Den Bosch: W.J.H. Mulier Instituut/Nieuwegein: Arko Sports Media.

Auteur: Harry Stegeman