Biografieën

Mooij, Chris

Een productieve samenwerker en verbindende leerplanontwikkelaar

Christiaan Johannes Mooij (Amsterdam, 06-06-1947) kon zijn sportief talent ontwikkelen omdat hij opgroeide in een sportief gezin in de Amsterdamse Kinkerbuurt. Na de HBS-B (1965) studeerde Chris aan de gemeentelijke pabo in Amsterdam (1968). Hij kon vervroegd uit militaire dienst voor een baan als groeps- en vakleraar in Amsterdam en haalde kort daarna de lagere akte LO (1971). Aansluitend behoorde hij tot allereerste lichting studenten die startte met een studie aan de Interfaculteit Lichamelijke Opvoeding (Vrije Universiteit, Amsterdam). In 1976 studeerde hij af met een onderzoek, uitgevoerd samen met Arnoud Sterk en Ben Siemes, naar schoolsportbeleid in Nederland, onder begeleiding van Bart Crum . Gedurende zijn studie werkte Mooij als conditie- en (jeugd)atletiektrainer, als leraar lichamelijke opvoeding in het basisonderwijs en het (speciaal) voortgezet onderwijs, en daarna aan de pabo: de toenmalige Bouwmanacademie.

Kleuters
Vooruitlopend op het samensmelten van kleuterschool en lagere school tot basisonderwijs wilden opleiders en inspecteurs/consulenten LO een project starten voor bewegingsonderwijs aan 4-8-jarigen. Dat project werd in 1978 ondergebracht bij de toen net opgerichte Stichting voor Leerplanontwikkeling (SLO) en Mooij werd full time projectleider. In dit project werd de kindgerichte visie van de opleidingsdocenten op de Kleuter Leidster Opleiding School (KLOS) verbonden met de vakgerichte visie van de PA-docenten (Pedagogische Academie). Dit project was een belangrijk begin van een praktijkgerichte uitwerking van het bewegingsonderwijs aan kleuters.

Basisonderwijs
Vanaf 1982 verschoof de aandacht van Mooij naar het gehele basisonderwijs. Hij werd de motor van de leerplanontwikkeling voor het bewegingsonderwijs in het basisonderwijs. Voor SLO ontwikkelde Chris, samen met vakcollega’s vervolgens bronnenboeken, katernen over inhoud, planning en didactiek van het bewegingsonderwijs en deelschoolwerkplanvoorbeelden. Groepsleerkrachten maakten gretig gebruik van de zes bronnenboeken (o.a. Gymnastiek en Spel). Daar stonden veel originele activiteitsbeschrijvingen in, waar de leerkrachten zelf een keuze uit konden maken. Naast de praktische bronnenboeken schreef Mooij ook artikelen over planning en evaluatie van het bewegingsonderwijs. Begin jaren negentig kreeg SLO de opdracht om kerndoelen voor het bewegingsonderwijs in het basisonderwijs te ontwikkelen. Mooij leverde een belangrijke bijdrage aan de eerste versie en aan latere herzieningen. Alhoewel het hart van Mooij bij het primair onderwijs lag, hield hij zich ook bezig met het voortgezet onderwijs.

Basisdocument bewegingsonderwijs voor het basisonderwijs
In de jaren negentig ontwikkelde SLO op basis van een veldaanvraag van de KVLO het Basisdocument bewegingsonderwijs . Daarin werden de globale kerndoelen voor het basisonderwijs voorbeeldmatig concreter uitgewerkt. Onder leiding van Mooi ging een werkgroep met ALO- en pabo-docenten aan de slag met het ontwikkelen van leerlijnen bewegingsonderwijs en een concrete beschrijving van activiteiten, deelnameniveaus en reguleringsdoelen in deze activiteiten. Ook nu weer lukte het Mooij om de verschillende visies van de ALO’s en pabo’s te verbinden. Het Basisdocument zou decennia breed gedragen worden door de opleidingen en de vakwereld.

Onderwijs en sportstimulering
Vanaf 2000 zijn op verzoek van NOC*NSF door SLO, samen met sportbonden, een twaalftal sportstimuleringsmappen geschreven. In deze mappen zijn steeds, in een doorgaande lijn van binnen naar buiten school, enkele lessen bewegingsonderwijs beschreven, enkele naschoolse lessen en enkele trainingen op de club. Chris vormde in dit project een koppel met Chris Hazelebach en samen hebben ze twaalf sportbonden geholpen aan sportkennismakingsmappen.

pabo en leergang vakleraar
Mooij stond mee aan de basis van de ontwikkeling van de Leergang vakbekwaamheid bewegingsonderwijs via pabo . Deze leergang is in 2001 wettelijk ingevoerd en had als doel de kwaliteit te verhogen van hen die bewegingsonderwijs mogen geven in het basisonderwijs. Studenten van de pabo die zijn afgestudeerd na 2004 zijn niet meer bevoegd voor het geven van lessen bewegingsonderwijs aan groep 3 tot en met 8, tenzij ze deze leergang met succes hebben afgerond. Het Centrum voor Post Initieel Onderwijs Nederland toetst de kwaliteit van de leergang bij alle opleidingen die haar aanbieden. Vanaf het begin zat Mooij in deze toetsingscommissie.

KVLO
Gedurende zijn hele carrière werkte Mooij samen met de KVLO omdat deze vaak veldaanvrager was van belangrijke SLO projecten. Mooij was actief voor LO Magazine , aanvankelijk als auteur maar van 2002 tot 2012 was hij lid van de redactieraad, waarvan de laatste vijf jaar als voorzitter. Ook zette hij zich in voor het Jan Luiting Fonds , het studie- en publicatiefonds van de KVLO. Vanaf 2010 als bestuurslid en van 2017 tot 2021 als secretaris.

Samenwerker en verbinder pur sang
In het begin van zijn periode bij SLO was dit instituut in de vakwereld nog geen breed geaccepteerde partij. Maar Mooij liet zich niet gemakkelijk uit het veld laat slaan door tegenwind. Kijk naar zijn indrukwekkende lijst met publicaties en het valt meteen op dat die publicaties vrijwel altijd het resultaat zijn van teamwerk. Mooij was een goede verbinder van mensen, ook als ze vertrekken vanuit tegengestelde visies of vertrekpunten. Met tact, humor, uithoudingsvermogen en een flinke dosis dappere Amsterdamse doorzettingskracht maakte hij van talloze projecten een succes en zette hij SLO - hij werkte daar tot 2010 - als volwaardige partner in het veld van de lichamelijke opvoeding op de kaart.
Voor zijn verdiensten voor de KVLO werd hij in 2010 benoemd tot erelid. Vanuit het pabonetwerk docenten ontving hij de 'Ton van Rijn trofee' en het erelidmaatschap.

Auteur: Berend Brouwer

Chris Mooij (2020).

Chris Mooij (2020)

Utrecht 1968. vlnr: Leo de Winter, Ewald Grep, Chris Mooij en Fons Kemper.

Nederlands kampioen 4x100m estafette

vlnr: Jacqueline Tangelder, Chris Mooij, echtgenote Ida Mooij en Mark Jan Mulder 

Redactiedag Breda (2007)

KVLO-voorzitter Jan Rijpstra speldt het erelidmaatschap op (Utrecht, 11-12-2010).

Erelid KVLO (2010)

Chris Mooij (li) met roeivrienden Joop Vriesman en Bram de Graaff bij het 110-jarig bestaan van zijn roeivereniging Poseidon.

Toertocht door Amsterdam (2017)

Chris Mooij voor het clubgebouw van Poseidon (2020).

Voor het clubgebouw van Poseidon (2020)